Cijfers ICB‑sector 1ste trimester 2021

Het netto actief van de fondsen die hoofdzakelijk beleggen in niet-vastrentende effecten, zoals gemengde fondsen en aandelenfondsen, steeg tijdens deze periode met 8,4 %. De aandelenfondsen kenden de grootste stijging van hun netto actief tijdens het eerste trimester van 2021. Binnen de categorie van de gemengde fondsen kenden de pensioenspaarfondsen een stijging van 1,1 miljard EUR gedurende de periode januari – maart 2021.
Het netto actief van de fondsen die hoofdzakelijk beleggen in vastrentende effecten noteerde een daling van 1,6 % gedurende het eerste trimester van 2021.

De terugval van de Belgische fondsensector tijdens het eerste kwartaal van vorig jaar, ten gevolge van de impact van de Covid-19 pandemie op de wereldeconomie en de financiële markten, ligt volledig achter ons. Sinds eind maart 2020 is de Belgische fondsensector met 55,5 miljard EUR aangegroeid, waarvan 42,2 miljard EUR voortvloeide uit koerswinsten gegenereerd door de onderliggende activa.

De voorlopige indicaties voor het tweede kwartaal van 2021 wijzen op een aanhoudende aangroei van het netto actief van de Belgische fondsensector.

Onderzoek van BEAMA toont aan dat de netto activa van de in België publiek gecommercialiseerde fondsen gedurende het eerste kwartaal van 2021 met 14,8 miljard EUR, ofwel 6,4 %, stegen. Hierdoor vertegenwoordigden de in België publiek gecommercialiseerde fondsen eind maart 2021 246,6 miljard EUR.

De stijging van de Belgische fondsenmarkt gedurende de periode januari – maart 2021 wordt grosso modo voor 70 % verklaard door de positieve marktevoluties die optraden tijdens deze periode en voor 30 % door netto inschrijvingen.

De voorlopige indicaties, waarover BEAMA beschikt, voor het tweede kwartaal van 2021 wijzen op een aanhoudende groei van het netto actief van de Belgische fondsensector.

Fondsen die overwegend beleggen in niet-vastrentende effecten

Binnen de groep van de fondsen die overwegend beleggen in niet-vastrentende effecten (zoals bv. aandelenfondsen) werden, met uitzondering van de kapitaalbeschermde fondsen, enkel stijgende tendensen opgetekend gedurende het eerste kwartaal van 2021. Deze stijgingen zijn voor 68 % toe te schrijven aan koerswinsten opgetekend door de onderliggende activa en voor 32 % aan netto inschrijvingen.

De activa in België van de aandelenfondsen stegen met 9,7 miljard EUR, oftewel met 13,6 %, in de periode januari – maart 2021. Deze stijging is voor een goede 60 % toe te schrijven aan koerswinsten opgetekend door de onderliggende activa en voor nagenoeg 40 % aan netto inschrijvingen. Eind maart 2021 bedroeg het vermogen van de aandelenfondsen 80,8 miljard EUR. De aandelenfondsen bevinden zich hiermee 14,9 miljard EUR boven hun niveau van eind 2019 (= pré-Covid-19).

De categorie van de gemengde fondsen (inclusief de pensioenspaarfondsen) tekende een stijging van 6,0 miljard EUR, of 5,5 %, op tijdens het eerste kwartaal van 2021. Deze stijging is voor 3/4de toe te schrijven aan koerswinsten opgetekend door de onderliggende activa. Daarmee komt het gecommercialiseerde vermogen van de gemengde fondsen per eind maart 2021 uit op 115,6 miljard EUR, oftewel 10,0 miljard EUR boven hun niveau van eind 2019 (= pré-Covid-19).

De gemengde fondsen kenden de voorbije jaren een toenemend succes en sinds 2015 vormen ze de grootste activa klasse. Door hun actieve asset allocatie zijn gemengde fondsen zeer geschikt voor het voeren van een risicospreiding-beleid in het kader van MiFID II: zij lenen zich uitstekend tot de afstemming van het product op het risicoprofiel van de cliënten.

Binnen de categorie van de gemengde fondsen kenden de pensioenspaarfondsen een stijging gedurende het eerste kwartaal van 2021 ten belope van 1,1 miljard EUR, of 4,8 %. De pensioenspaarfondsen vertegenwoordigden per eind maart 2021 een bedrag aan netto activa ten belope van 23,3 miljard EUR. Hiermee vestigen de pensioenspaarfondsen een nieuw record aan gecommercialiseerd vermogen.

Tijdens het eerste kwartaal van 2021 tekenden de pensioenspaarfondsen netto inschrijvingen op ten belope van 138 miljoen EUR.

De fondsen met kapitaalbescherming kenden tijdens het eerste trimester van 2021 een daling van 0,1 miljard EUR en vertegenwoordigden eind maart 2021 een vermogen van 3,1 miljard EUR. Deze beweging is toe te schrijven aan netto terugbetalingen.

Fondsen die overwegend beleggen in vastrentende effecten

Binnen de groep van de fondsen die overwegend beleggen in vastrentende effecten, stegen de activa van de in België gecommercialiseerde obligatiefondsen met 1,0 miljard EUR, ofwel 2,3 %, gedurende het eerste kwartaal van 2021 waardoor ze eind maart 2021 uitkomen op een bedrag van 43,7 miljard EUR.

De stijging wordt volledig verklaard door de netto inschrijvingen.

De netto activa van de monetaire of geldmarktfondsen tekenden een daling op van 1,7 miljard EUR, ofwel 37,9 %, gedurende de periode januari – maart 2021.

Deze daling is voornamelijk het gevolg van een technische tussenkomst in de portefeuilles van gemengde dakfondsen. Immers, gegeven de positieve marktbewegingen tijdens de voorgaande kwartalen, hebben vermogensbeheerders van dakfondsen gedurende de post-Covid-19 periode hun onderliggende stabiele monetaire fondsen geleidelijk aan ingeruild voor obligatiefondsen en volatielere aandelenfondsen om van het herstel op de financiële markten te kunnen genieten. Anders gesteld, de techniek van bodembescherming werd meer en meer achterwege gelaten tijdens de voorgaande kwartalen door gemengde dakfondsen als gevolg van het herstel van de financiële markten.

Openbaar verdeelde fondsen naar Belgisch recht

De openbare fondsen naar Belgisch recht waren eind maart 2021 goed voor een totaal beheerd netto actief van 184,5 miljard EUR. Op datzelfde ogenblik vertegenwoordigden de pensioenspaarfondsen hierin 23,3 miljard EUR, ofwel meer dan 1/8ste van de openbare fondsen naar Belgisch recht.

De berekening van de gemiddelde return van de pensioenspaarfondsen op jaarbasis per 31 maart 2021 levert volgend resultaat op:

BEAMA heeft een boordtabel voor pensioenspaarfondsen ontwikkeld die als bijlage aan dit persbericht is toegevoegd. Dankzij deze boordtabel worden op kwartaalbasis de kerncijfers rond derde pijler pensioenspaarfondsen en hun evolutie op een beknopte manier visueel weergegeven.

Niet-openbaar verdeelde institutionele fondsen naar Belgisch recht

Sinds de uitvoerings-KB’s gepubliceerd werden in het Belgisch Staatsblad van 18 december 2007, kunnen investeringsvehikels ontwikkeld worden op maat van institutionele beleggers en dit onder de vorm van “Institutionele ICB met een veranderlijk aantal rechten van deelneming”. Deze institutionele fondsen zijn niet-openbare fondsen die dienen aangemeld te zijn bij de FOD Financiën.

Deze institutionele fondsen dienen niet verward te worden met de openbare fondsen met niet-retail aandelenklassen, die zijn aangemeld bij de FSMA.

Eind maart 2021 vertegenwoordigden de 118 institutionele compartimenten naar Belgisch recht 17,9 miljard EUR aan netto actief. Deze fondsen spreken vele institutionele beleggers aan, mede doordat zij diepgang geven aan de institutionele markten op het vlak van financiële activa en pensioenvorming.