Basisbankdienst voor ondernemingen

Om uiteenlopende redenen kunnen sommige ondernemingen moeilijkheden ondervinden om een zichtrekening te openen. Daarom werd de basisbankdienst voor ondernemingen en diplomatieke zendingen ingevoerd.

 

Wat houdt de basisbankdienst in?

 

Banken zijn verplicht een gegarandeerde minimale dienstverlening voor ondernemingen aan te bieden zodat ondernemingen en zelfstandigen toch een zichtrekening met een beperkt dienstenaanbod (waaronder een debet kaart) kunnen verkrijgen waardoor ze in staat zijn om financiële verrichtingen te doen en kunnen deelnemen aan het economische verkeer.

 

Welke verrichtingen?

 

Met die basisbankdienst kan je in naam van je onderneming het volgende doen met de zichtrekening:

  • Geld storten en  opnemen
  • Overschrijvingen doen
  • Doorlopende betalingsopdrachten  invoeren
  • Domiciliëringen  toestaan
  • Betalen met een debet kaart (in winkels of online)
  • De digitale kanalen van de bank gebruiken

De zichtrekening wordt standaard aangeboden in euro, maar je kan ook een zichtrekening in Amerikaanse dollar aanvragen (let wel: je onderneming of diplomatieke zending kan dan geen geld storten of opnemen).

De bovenvermelde verrichtingen kan je enkel doen als er genoeg geld op deze zichtrekening staat.

Heeft mijn onderneming recht op de basisbankdienst?

 

Elke onderneming die in België gevestigd is en die is ingeschreven in de Kruispuntbank van Ondernemingen of een inschrijving aanvraagt, heeft recht op de basisbankdienst.

Drie verschillende banken moeten geweigerd hebben je onderneming of diplomatieke zending een minimale dienstverlening te bieden.

 
Wat valt onder de definitie 'onderneming' (binnen art.1 WER)? Binnen het kader van de basisbankdienst is de definitie van “onderneming” vrij ruim en omvat dit:
  • Iedere natuurlijke persoon die zelfstandig een beroepsactiviteit uitoefent (bv. een eenmanszaak, een zaakvoerder van een vennootschap, een kunstenaar);
  • Iedere rechtspersoon (elke vennootschap, vzw of stichting);
  • Iedere andere organisatie zonder rechtspersoonlijkheid (bv. een maatschap).

Ook diplomatieke zendingen zoals bedoeld in artikel 3 van het Verdrag van Wenen inzake diplomatiek verkeer van 18 april 1961 hebben recht op een basisbankdienst.

Wat valt niet onder de definitie 'onderneming' (art.1 WER) Het Wetboek Economische Recht verduidelijkt welke entiteiten niet als “ondernemingen” worden beschouwd, meer bepaald:
  • Iedere organisatie zonder rechtspersoonlijkheid die geen uitkeringsoogmerk heeft en die ook in feite geen uitkeringen verricht aan haar leden of aan personen die een beslissende invloed uitoefenen op het beleid van de organisatie (bv. een feitelijke vereniging);
  • Iedere publiekrechtelijke rechtspersoon die geen goederen of diensten aanbiedt op een markt;
  • Overheden: de Federale Staat, de gewesten, de gemeenschappen, de provincies, de hulpverleningszones, de prezones, de Brusselse Agglomeratie, de gemeenten, de meergemeentezones, de binnengemeentelijke territoriale organen, de Franse Gemeenschapscommissie, de Vlaamse Gemeenschapscommissie, de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie en de openbare centra voor maatschappelijk welzijn.

Welke banken zullen de basisbankdienst voor ondernemingen aanbieden?

 

De basisbankdienst-kamer kan enkel de “systeemrelevante” banken verplichten om een basisbankdienst aan een onderneming of diplomatieke zending aan te bieden: 

  • Argenta
  • Axa Bank Belgium
  • Belfius Bank
  • BNP Paribas Fortis
  • Crelan
  • ING België
  • KBC Bank

Via een procedure bij de basisbankdienstkamer van de FOD Economie wordt een van deze banken aangeduid als basisbank-dienstaanbieder.

 

Welke procedure moet mijn onderneming volgen?

 

Als je onderneming 3 maal werd geweigerd (door drie verschillende Belgische banken) bij het willen openen van een bankrekening, kan je een aanvraag indienen bij de basisbankdienstkamer opgericht binnen de FOD Economie.

Procedure aanvraag Procedure die de onderneming moet volgen om een basisbankdienst te kunnen verkrijgen:
  • Vraag de toekenning van de basisbankdienst aan bij de basisbankdienst-kamer van de FOD Economie via het online aanvraagformulier.
  • Dit aanvraagformulier is ook verkrijgbaar bij de kredietinstelling die de bankrekening of de (vrijwillige) basisbankdienst heeft geweigerd. Je kan het papieren aanvraagformulier alleen gebruiken als je niet de mogelijkheid hebt om online een aanvraag in te dienen. Wanneer je het aanvraagformulier hebt ingediend bij de basisbankdienstkamer, checkt deze instelling of alle nodige documenten [1] aanwezig zijn om jouw aanvraag ontvankelijk en volledig te verklaren.
  • Als  je aanvraag ontvankelijk is, legt de basisbankdienstkamer jouw dossier voor aan de Cel voor financiële informatieverwerking voor een vertrouwelijk advies.
  • Je dossier wordt als volledig beschouwd als dat advies verkregen is of zonder advies binnen 60 kalenderdagen. Dan zal de basisbankdienst-kamer een beslissing nemen over het aanwijzen van een basisbankdienst-aanbieder of de weigering om de basisbankdienst te verlenen. De basisbankdienstkamer brengt je dan per aangetekende zending op de hoogte van  haar beslissing (positief of negatief).
  • In het kader van bijkomende risicobeperkende maatregelen voor bepaalde ondernemingen [2] [3] of risicobeperkende maatregelen over het gebruik van contanten of Amerikaanse dollar zal de basisbankdienst-kamer je vragen enkele documenten of informatie te verstrekken voor de beslissing tot aanwijzing van een basisbankdienstaanbieder.
  • De basisbankdienstaanbieder heeft na kennisgeving van de beslissing tot aanwijzing van de basisbankdienst-kamer in principe 10 werkdagen om de basisbankdienst te verlenen.  Deze termijn kan echter worden verlengd als de onderneming de bank niet de nodige documenten heeft bezorgd of omwille van de naleving door de bank van haar verplichtingen in het kader van de wet van 18 september 2017 tot voorkoming va het witwassen van geld en de financiering van terrorisme en tot beperking van het gebruik van contanten. Je zal in dit geval schriftelijk op de hoogte gebracht worden.
 

[1] Het gaat met name om de volgende documenten: een volledig aanvraagformulier met informatie over de onderneming, drie gemotiveerde weigeringen van Belgische banken, een verklaring op eer dat de onderneming of diplomatieke zending niet reeds beschikt over een basisbankdienst of betaalrekening en eventueel een bewijs van opzeg van bestaande rekeningen. [2] Er zijn specifieke bijkomende risicobeperkende maatregelen van toepassing op alle categorieën van ondernemingen als bedoeld in artikel 5, § 1, van de wet van 18 september 2017 tot voorkoming van het witwassen van geld en de financiering van terrorisme en tot beperking van het gebruik van contanten, die een basisbankdienst-aanbieder werden toegewezen door de basisbankdienst-kamer: betrouwbaarheidsvoorwaarden, uittreksel uit het strafregister,  lijst van gebruikelijke tegenpartijen die het mogelijk maakt de herkomst en de bestemming van de middelen nauwkeurig te bepalen. [3] Er zijn ook op de diamanthandelaren specifieke bijkomende risicobeperkende maatregelen van toepassing.

Kostprijs?

 

De banken die worden aangewezen door de basisbankdienst-kamer, bepalen zelf de prijs voor een basisbankdienst. Deze kan afhangen van het risico dat het verlenen van een rekening aan de onderneming met zich meebrengt. Het aantal elektronische verrichtingen is onbeperkt.

 

Kan een bank die is aangeduid mijn onderneming nog afwijzen of opzeggen?

 

Bij ontvangst van de aanwijzing door de basisbankdienst-kamer, kan de bank weigeren om deze dienst te verlenen in bepaalde gevallen.

Gevallen waarin men kan weigeren: In deze gevallen kan men weigeren:
  • Jouw onderneming beschikt al over een basisbankdienst of over een andere zichtrekening, ook al is dat bij een andere bank.

  • Jouw aanvraag voor een basisbankdienst is niet in overeenstemming met de antiwitwaswet (de wet van 18 september 2017 tot voorkoming van het witwassen van geld en de financiering van terrorisme en tot beperking van het gebruik van contanten) of je heb in dit verband onjuiste informatie verstrekt.

  • Een lid van het wettelijke bestuursorgaan van je onderneming of de persoon die de effectieve leiding heeft, of een lid van het directiecomité is veroordeeld voor oplichting,  misbruik van vertrouwen, bedrieglijke bankbreuk of valsheid in geschrifte.

  • Als je onderneming één van de bedrijven is waarvoor specifieke risicobeperkende maatregelen bestaan ​​en je deze niet naleeft of hierover niet de nodige informatie verschaft [4].

  • Als je transacties in Amerikaanse dollars aanvraagt ​​en je onderneming niet voldoet aan bepaalde voorwaarden of hierover niet de nodige informatie verschaft [5].

  • Als je onderneming of diplomatieke zending de beperkingen nodig om risico’s verbonden aan het gebruik van contanten te beperken, niet naleeft [6].

 

[4] Artikelen 10 en 11 van het Koninklijk besluit dd. 16/12/2022 houdende de basisbankdienst voor ondernemingen. [5] Artikel  14 van het Koninklijk besluit dd. 16/12/2022 houdende de basisbankdienst voor ondernemingen. [6] Artikel 12 van het Koninklijk besluit van dd. 16/12/2022 houdende de basisbankdienst voor ondernemingen

Ook nadat de basisbankdienst werd geopend, kan de bank in verschillende gevallen deze basisbankdienst beëindigen:

  • In de hierboven genoemde gevallen.
  • Als de rekening gebruikt wordt voor illegale doelen.
  • Als er meer dan 12 opeenvolgende maanden geen betalingstransacties op de betaalrekening zijn uitgevoerd.
  • Als je onjuiste informatie hebt verstrekt om de basisbankdiensten te verkrijgen.