Coronamonitor: de laatste evoluties in beeld april 2021

Sinds het hoogtepunt in augustus 2020 is het totaal aantal uitstaande betalingsuitstellen voor hypothecaire kredieten sterk gedaald: van 124.000 afgelopen zomer, naar 13.383 eind maart dit jaar. Tijdens de maand maart is dit aantal licht gestegen in vergelijking met januari (12 467) en februari (12 017). Het totale onderliggende bedrag (1,6 miljard euro) en het gemiddeld uitstaand bedrag (117 000 euro) van het krediet met uitstel volgen dezelfde evolutie: een quasi decimering ten opzichte van deze zomer – toen was het onderliggende bedrag 13,1 miljard euro – en een lichte stijging in de maand maart.

Dit valt te verklaren door het einde van de periode tot aanvraag van betalingsuitstel onder de voorwaarden van het Tweede Charter. Deze liep ten einde op 31 maart 2021. Particulieren die nog aan de initiële voorwaarden voldeden, konden tot eind maart een verlenging van hun betalingsuitstel aanvragen bij hun bank.

Dit betekent niet dat er geen andere mogelijkheden meer zijn in het geval van financiële problemen door de coronamaatregelen. Extra betalingsuitstel voor een hypothecair krediet is misschien nog mogelijk, maar de bank kan ook andere oplossingen op maat voorstellen. Daarom doet Febelfin nogmaals een oproep om tijdig contact op te nemen met de bank om te zoeken naar een oplossing afgesteld op jouw persoonlijke situatie.

Ook Febelfin heeft een eigen contactpunt voor algemene informatie of eventuele vragen bij het antwoord van de bank.

Tijdens de maanden februari en maart 2021 was er de mogelijkheid om betalingsuitstel van consumentenkredieten aan te vragen. Daar is zeer beperkt gebruik van gemaakt. Eind maart kwam het totaal aantal uitstaande betalingsuitstellen neer op 1.270, voor een totaal onderliggend bedrag van 27,3 miljoen euro. Ter vergelijking: in september stond de teller op 7.537 voor een totaal bedrag van 157,6 miljoen euro. Het gemiddeld bedrag van het krediet waarvoor uitstel is toegekend, komt op 21.500 euro. Vanaf 1 april 2021 is het niet meer mogelijk om uitstel te vragen voor een consumentenkrediet.

De banken blijven betalingsuitstel voor kredieten toekennen aan bedrijven. Alle gezonde, levensvatbare bedrijven die reeds 9 maanden uitstel van betaling hebben gekregen, kunnen nog tot 30 juni 2021 een uitstel van terugbetaling aanvragen. Zo kunnen hun liquiditeitsnoden als gevolg van de coronacrisis deels worden opgevangen.

Het totale aantal uitstaande betalingsuitstellen bedroeg eind maart iets meer dan de maand voordien: 28 474 in maart tegenover 27 141 eind februari. Op het hoogtepunt van vorig jaar – in september 2020 – bedroeg dit aantal 141 000. Het totale onderliggend bedrag bedroeg toen 24,3 miljard euro, nu staat de teller op 5,7 miljard. 200 000 euro is het gemiddeld uitstaand bedrag per toegekend krediet.

Samen met de NBB en de financiële sector heeft de overheid de staatsgarantieregelingen voor nieuwe kredieten uitgewerkt. De tweede garantieregeling kan worden gebruikt voor kredieten aan kmo’s, met een looptijd van meer dan één jaar tot maximum 5 jaar. De financiële sector staat hier positief tegenover en brengt deze kredieten onder de aandacht van ondernemers die op zoek zijn naar financiering.

De eerste regeling liep begin 2021 af. Het toekennen van kredieten onder de tweede regeling gaat gestaag omhoog: eind januari werd er voor 272 miljoen euro gebruikt gemaakt van de kredieten onder de tweede staatsgarantieregeling. Twee maanden later staat dit al op 338 miljoen euro. Al bij al is dit beperkt, maar het gebruik zit in stijgende lijn. We verwachten bovendien dat deze toename zich verderzet in de toekomst. Het gemiddeld toegekend krediet per aanvraag is 103 000 euro.

Als de steunmaatregelen verminderen en de ondernemingen heropstarten of opnieuw meer omzet beginnen draaien, verwachten we immers dat de bedrijven opnieuw meer nood zullen hebben aan nieuwe kredieten, die gewaarborgd zullen kunnen worden met deze tweede staatsgarantieregeling.

Daarnaast zullen de kredieten verleend onder de eerste staatswaarborgregeling op vervaldag komen, waarvan een deel kan worden geherfinancierd via de tweede staatswaarborgregeling.

Het aantal toegekende ondernemingskredieten blijft stabiel. Aan 1.478 grote ondernemingen werd in februari 2021 een nieuw krediet toegekend. Dit komt overeen met wat we zagen in maart 2020: toen lag het aantal op 1.576. Ook het onderliggende bedrag is nagenoeg hetzelfde: 1,86 miljard euro in maart 2020 tegenover 1,71 miljard euro in februari 2021.

Wat het aantal kmo’s – inclusief zelfstandigen – betreft, zien we dezelfde evolutie. Op een paar uitschieters van vorig jaar na (maart, juni en december), ligt ook hier het aantal en het onderliggende bedrag in dezelfde lijn: 19.729 bedrijven kregen in februari 2021 een krediet, voor een totale onderliggende waarde van 1,95 miljard euro. Dit toont aan dat de banken, ondanks de moeilijke economische periode, hun maatschappelijke rol blijven spelen en de bedrijven kredieten blijven verlenen.

Sinds het uitbreken van de coronacrisis hebben handelaars en banken gesensibiliseerd om zo veel mogelijk digitaal te betalen. Betalen met de kaart en de smartphone is dan ook een uiterst veilige en hygiënische manier om aankopen af te rekenen, en al helemaal als het contactloos gebeurt. De Belg stelde zijn betaalgedrag hierop af en lijkt deze nieuwe digitale gewoonte ook aan te houden.

De grafiek toont aan dat de Belg tijdens de maand februari zijn kaart vaker heeft bovengehaald dan de weken voordien, en dat er nog steeds aanzienlijk minder cash geld wordt afgehaald.

Bij het contactloos betalen blijft de stijgende trend onmiskenbaar: bijna de helft (49%) van alle kaartbetalingen gebeurt contactloos. Dat is een stijging van 7 procentpunt sinds december en een verdrievoudiging sinds februari 2020 (16%).

Febelfin roept iedereen op om zo veel mogelijk digitaal (via de kaart en de smartphone) te blijven betalen. Een digitale - en zeker contactloze - betaling is de meest hygiënische en veilige manier om te betalen.

Febelfin heeft in het begin van de coronacrisis ook een meldpunt opgericht. Wij willen de ondernemingen nog eens oproepen om hier gebruik van te maken. Wij beantwoorden graag alle vragen die ondernemers hebben over de steunmaatregelen in het kader van deze coronacrisis.