Hoe zo'n instantoverschrijving precies in z'n werk gaat, ontdek je hieronder.

De naam verklapt al veel. Een instantoverschrijving (ook Instant Payment genoemd) is een overschrijving die onmiddellijk wordt verwerkt, 24 uur op 24 en 7 dagen op 7. Dus ook ‘s nachts, op feestdagen en in het weekend. Het geld verschijnt binnen enkele seconden op de rekening van de begunstigde, zelfs al heeft de opdrachtgever een rekening bij een andere bank.

Een instantoverschrijving is in heel wat situaties superhandig. Dit kan je er allemaal mee doen:

Ja, een instantoverschrijving wordt op elk moment van de dag verwerkt. 24 uur op 24 en 7 dagen op 7. Dus ook ’s nachts, op feestdagen en in het weekend.

Betaal je bijvoorbeeld je energiefactuur met een instantoverschrijving, dan staat het geld binnen enkele seconden op de rekening van je energieleverancier. Die kan het ontvangen bedrag onmiddellijk gebruiken.

Ja, je kan zowel kleine als grotere bedragen betalen met een instantoverschrijving. Je bank kan wel zelf een limiet instellen, zoals ze dat bijvoorbeeld ook kan doen voor daglimieten in de app voor mobiel bankieren.

Een instantoverschrijving mag niet meer kosten dan een standaard overschrijving.

Nee, net zoals bij een klassieke overschrijving is de initiatie van je betalingstransactie onherroepelijk. Je bank zal in geval van fraude of een vergissing wel al het mogelijke doen om je geld te recupereren, zonder dat dit echter een garantie op succes inhoudt.

Op dezelfde manier als een standaard overschrijving. Bijvoorbeeld met je pc, tablet of smartphone.

 Alle banken die betaaldiensten aanbieden zijn verplicht om vanaf 9 oktober 2025 instant overschrijvingen aan te bieden in dezelfde kanalen waarin ze een standaard overschrijving aanbieden.

Nee, niet elke overschrijving is instant. Ook de standaard overschrijving blijft bestaan. Een instantoverschrijving is immers niet altijd nodig.

Iedere bank blijft vrij in het bepalen van op welke manier zij dit zal aanbieden aan haar klanten. Zo zullen sommige banken voortaan alles als instant verwerken en andere banken de keuze nog steeds aan de klant laten.

Zeker en vast. Banken zetten alles op alles om je te beschermen tegen fraude. Instantoverschrijvingen zijn dan ook even veilig als standaard overschrijvingen. Je kan zelf ook je veiligheid verhogen door nooit je (response) codes door te geven via e-mail, sms, telefoon of sociale media.

Nee, kaartbetalingen worden anders verwerkt dan overschrijvingen. Bij een kaartbetaling wordt onmiddellijk een bevestiging gegeven van het succesvol aanvaarden en uitvoering van de betaling. De betaling zal echter niet altijd binnen enkele seconden ter beschikking staan van de begunstigde.

Jazeker. België was één van de eerste Europese landen waar instantoverschrijvingen aangeboden werden door een groot deel van de banken. De Belgische banken implementeerden instant overschrijvingen reeds in 2019.

Hieronder gaat een oplijsting van de verplichting voor banken die actief zijn in EU-landen waar de euro de munteenheid is. Voor landen waar de euro niet de eenheidsmunt is, gelden andere deadlines.  

• Banken in de EU zijn verplicht om instant overschrijvingen te ontvangen (9 januari 2025).  

• Banken in de EU zijn verplicht om instant overschrijvingen tegen dezelfde kostprijs (of minder) aan te bieden als een standaard overschrijving (9 januari 2025).  

• Banken in de EU zijn verplicht om instant overschrijvingen aan te bieden aan hun klanten in al de kanalen waar een klant een standaard overschrijving kan uitvoeren, inclusief betaalbestanden (9 oktober 2025).  

• Banken in de EU zijn verplicht om de Verificatie van de naam van de begunstigde in te voeren (9 oktober 2025). 

• De IPR verplicht banken om de klant op de hoogte te brengen van het al dan niet goed verloop van haar instant overschrijving. Als je als bankklant instantoverschrijvingen gebruikt zal je in de toekomst dus ook meldingen krijgen van je bank om te laten weten of de overschrijvingen al dan niet goed verlopen zijn (dit in tegenstelling tot vandaag).  

• Tot en met 9 oktober kon een bank ervoor kiezen om zonder het expliciet akkoord van de klant een instant overschrijving alsnog als standaard overschrijving te verwerken indien de transactie niet tijdig kon verwerkt worden. De wetgeving verbiedt dit voortaan aan, hetgeen mogelijks vaker tot een geannuleerde overschrijving zal leiden. Indien dit zich voordoet zal je bank je dit ook laten weten.  

• Bij het ingeven van de naam en het rekeningnummer van de begunstigde, zal de bank achterliggend ook de Verificatie van de naam van de begunstigde uitvoeren en jou het resultaat laten zien alvorens je de overschrijving kunt initiëren.  

Nee, jouw bank zal je voortaan de keuze aanbieden om te kiezen voor een instantoverschrijving. Tenzij jouw bank ervoor kiest om alles instant te verwerken, dan zal je deze keuze niet krijgen.  

Ja, dit kan gebeuren door: 

• Technische storingen bij jouw bank of de ontvangende bank. 

• Limieten op instantoverschrijvingen (bijvoorbeeld een maximumbedrag per transactie of per dag). 

• Fraudecontroles, waarbij een betaling tijdelijk wordt tegengehouden voor verificatie. 

In deze gevallen wordt de betaling geannuleerd en zal jouw bank je hiervan op de hoogte brengen.  

Jouw bank zal geïnformeerd worden over het feit dat jouw instant overschrijving succesvol of niet succesvol werd uitgevoerd. Indien gewenst kan je een niet succesvolle instantoverschrijving opnieuw uitvoeren, of ervoor kiezen om de overschrijving als standaard overschrijving uit te voeren.   

Ondernemingen kunnen voortaan ook hun betaalbestanden instant laten verwerken waardoor deze ook tijdens het weekend en op feestdagen kunnen worden verwerkt. Bij betaalbestanden hangt het moment van verwerking echter ook af van verschillende factoren. Zoals bijvoorbeeld hoeveel instantoverschrijvingen op eenzelfde moment kunnen verwerkt worden en hoeveel er interbancair uitgewisseld kunnen worden.

Je kunt contact opnemen met jouw bank via hun klantendienst of website.

Febelfin en haar leden gaan ervan uit dat de volumes van instantoverschrijvingen langzaam maar zeker zullen toenemen (ten koste van standaardoverschrijvingen). De banken bereiden zich er ook op voor om grotere volumes instantoverschrijvingen te kunnen verwerken. Dit is echter een evolutief proces op lange termijn want dit vergt investeringen van de banken om de capaciteit van de achterliggende infrastructuur te vergroten. Op korte tot middellange termijn zullen standaard overschrijvingen en instantoverschrijvingen naast elkaar blijven bestaan. Dit is ook nodig teneinde de infrastructuur niet te overbelasten en het betaalverkeer te blijven garanderen.