Febelfin pleit ervoor dat misdaadbestrijding primeert op recht op bankrekening voor bedrijven
30 juni 2020 - 4 min leestijd
De Belgische banken zijn een fundamentele schakel om georganiseerde misdaad - gaande van terrorisme, corruptie, drugshandel tot mensenhandel - tegen te gaan en op te sporen. Hoewel een goede relatie opbouwen en onderhouden met hun klanten cruciaal is, willen ze geenszins een draaischijf worden voor witwaspraktijken of georganiseerde misdaad ondersteunen of faciliteren.
Dat is waarom de Belgische banksector sterk gekant is tegen een minimale basisbankdienst die zonder onderscheid wordt toegekend aan alle bedrijven. Een bankrelatie met bedrijven die de traceerbaarheid en transparantie van transacties niet hoog in het vaandel dragen staat dan ook meestal haaks op het aanpakken van financiële criminaliteit.
Banken spelen belangrijke rol in opsporen van georganiseerde misdaad
Jaar na jaar groeit de rol van de banken in de strijd tegen financiële en georganiseerde misdaad. Zij zijn een fundamentele schakel om georganiseerde misdaad tegen te gaan en op te sporen. Het gaat daarbij om uiteenlopende activiteiten, zoals terrorisme, corruptie, drugshandel en zelfs mensenhandel.
Natuurlijk is het opbouwen en onderhouden van goede relaties met hun klanten essentieel voor de Belgische banken, maar dat mag zeker niet tegen elke prijs gebeuren. De Belgische banken willen de georganiseerde misdaad niet steunen of faciliteren, laat staan een draaischijf voor het witwassen van geld worden.
Bovendien hebben banken, naast de wettelijke verplichtingen ook een moreel engagement ten opzichte van de maatschappij in het algemeen en hun aandeelhouders en klanten in het bijzonder om de poortwachtersfunctie ten volle te vervullen. Banken moeten daarom ten allen tijde een uitgebreide risico-gebaseerde benadering kunnen toepassen, uiteraard in de eerste plaats bij de aanvaarding van klanten.
Alle banken zijn verplicht om waakzaam te zijn voor verdachte financiële praktijken die verband houden met witwassen, fraude of financiering van terrorisme. Ze moeten die praktijken proactief opsporen en, indien nodig, verder onderzoeken en melden bij de bevoegde diensten. Hiervoor worden gerichte controles gedaan. Banken spelen dus een cruciale rol als “poortwachter of gatekeeper” in de strijd tegen witwassen en terrorismefinanciering.
De politiek en toezichthouders hebben de banksector de afgelopen jaren namelijk duidelijk verzocht hun inspanningen op dit gebied op te trekken. Banken hebben massaal geïnvesteerd in - en dat blijven ze trouwens doen - strengere monitoring- en detectieprocedures. Deze procedures laten banken toe om hun wettelijke rol in de strijd tegen witwassen maximaal op te nemen en verdachte klanten, transacties of feiten te melden aan de antiwitwascel (CFI), waardoor deze verder kunnen worden onderzocht en eventueel worden doorgemeld aan het parket. De basisbankdienstwet zou banken bovendien verplichten te motiveren waarom ze bepaalde klanten weigeren, wat door de antiwitwaswet in bepaalde gevallen expliciet verboden wordt teneinde de goede werking van de antiwitwascel en het parket te garanderen.
Traceerbaarheid en transparantie zijn cruciaal
In 2020 kunnen bepaalde praktijken niet meer door de beugel. Zo ook het gebruik van cash geld voor grote transacties of het gebrek aan traceerbaarheid en transparantie van transacties.
Hierdoor hebben sommige bedrijven, die nog twijfelachtige praktijken hanteren, nu moeite om een bankrelatie op te bouwen en te onderhouden.
Een basisbankdienst verlenen aan bedrijven is – hoe aantrekkelijk het ook klinkt op het eerste gezicht - dweilen met de kraan open. Want het probleem dat aan de basis ligt wordt daarmee geenszins opgelost, zijnde de regelmatige opsporing van verdachte financiële transacties en bijgevolg de uitsluiting van de morele personen die objectief verdacht worden. Financiële criminaliteit aanpakken, die de hele samenleving schade berokkent, dat moet de prioriteit blijven.
Om deze reden is de Belgische banksector sterk gekant tegen de introductie van een basisbankdienst die zonder onderscheid wordt toegekend aan alle bedrijven, zoals onlangs werd toegelicht in een hoorzitting aan de leden van de Kamercommissie Economie.
Febelfin staat uiteraard steeds open voor een verdere dialoog met de autoriteiten en met de betrokken bedrijven om na te denken over hoe we de transparantie en traceerbaarheid van hun transacties kunnen vergroten, en hoe we de bankdiensten zo toegankelijk mogelijk kunnen maken.
