Cijfers ICB‑sector 2de trimester 2019

8 november 2019 - 7 min leestijd

De Belgische fondsensector kende tijdens het tweede kwartaal van 2019 een stijging van 4,6 % door toedoen van koerswinsten opgetekend door de onderliggende activa. Eind juni 2019 bedroeg het netto actief van de in België publiek verdeelde fondsen 198,8 miljard EUR.

 

Het netto actief van de fondsen die hoofdzakelijk beleggen in vastrentende effecten noteerde een stijging van 4,7 % gedurende het tweede trimester van 2019. Het netto actief van de fondsen die hoofdzakelijk beleggen in niet-vastrentende effecten, zoals “balanced funds” en aandelenfondsen, steeg tijdens deze periode met 4,6 %.

Binnen de categorie van de gemengde fondsen kenden de pensioenspaarfondsen een verdere aangroei gedurende de periode april – juni 2019. Doordat deze fondsen een toename van 0,5 miljard EUR optekenden, vestigen ze hiermee een nieuwe “all time high” aan netto activa ten belope van 20,1 miljard EUR.

De monetaire fondsen kenden de grootste absolute daling van hun netto actief tijdens het tweede trimester van 2019 en dit door toedoen van belangrijke netto terugbetalingen gelinkt aan portefeuilletechnische tussenkomsten.

De aandelenfondsen kenden de grootste stijging tijdens deze periode en dit door een combinatie van enerzijds netto inschrijvingen en anderzijds koerswinsten opgetekend door de onderliggende activa.

De Belgische fondsenmarkt

 

De Belgische fondsenmarkt wordt gedefinieerd als ‘het in België openbaar verdeeld netto actief van fondsen naar Belgisch en buitenlands recht’. Hierbij rapporteert BEAMA over alle aandelenklassen van de openbare fondsen die in België gecommercialiseerd mogen worden.

Conform de lijst van openbare instellingen voor collectieve belegging op de FSMA website.

Onderzoek van BEAMA toont aan dat de netto activa van de in België publiek gecommercialiseerde fondsen gedurende het tweede kwartaal van 2019 met 8,8 miljard EUR, ofwel 4,6 %, stegen. Hierdoor vertegenwoordigden de in België publiek gecommercialiseerde fondsen eind juni 2019 198,8 miljard EUR en komt de “all time high” van 200,0 miljard EUR van eind september 2018 terug in zicht.

De stijging van de Belgische fondsenmarkt gedurende de periode april – juni 2019 wordt volledig verklaard door de positieve marktevoluties die optraden tijdens deze periode en dewelke resulteerden in koerswinsten opgetekend door de onderliggende activa van de meeste fondsen. De koerswinsten die opgetekend werden gedurende de eerste jaarhelft van 2019 compenseren hiermee nagenoeg volledig de terugval opgetekend tijdens van het laatste kwartaal van 2018.

Fondsen die overwegend beleggen in vastrentende effecten

Binnen de groep van de fondsen die overwegend beleggen in vastrentende effecten, stegen de activa van de in België gecommercialiseerde obligatiefondsen met 3,0 miljard EUR, ofwel 9,4 %, gedurende het tweede kwartaal van 2019 waardoor ze eind juni 2019 uitkomen op een bedrag van 34,5 miljard EUR. Deze beweging vloeit nagenoeg volledig voort uit koerswinsten opgetekend door de onderliggende activa.

De netto activa van de monetaire of geldmarktfondsen tekenden een daling op van 1,1 miljard EUR, ofwel 11,4 %, gedurende de periode april – juni 2019.
Deze daling is het gevolg van een technische tussenkomst in de portefeuilles van gemengde dakfondsen. Immers, gegeven de positieve marktbewegingen gedurende het eerste en tweede kwartaal van 2019 hebben vermogensbeheerders van dakfondsen hun onderliggende stabiele monetaire fondsen ingeruild voor aandelenfondsen om te kunnen genieten van de heropleving op de beurzen. Kortom, gegeven het gunstige beursklimaat is de bodembescherming van gemengde dakfondsen momenteel niet aan de orde.

Als geheel stegen de netto activa van de fondsen die overwegend beleggen in vastrentende activa gedurende het tweede kwartaal van 2019 met 4,7 %, waardoor hun gecommercialiseerd netto actief eind juni 2019 uitkwam op 42,7 miljard EUR.

Fondsen die overwegend beleggen in niet-vastrentende effecten

Binnen de groep van de fondsen die overwegend beleggen in niet-vastrentende effecten (zoals bv. aandelenfondsen) werden, met uitzondering van de fondsen met kapitaalbescherming, enkel stijgende tendensen opgetekend gedurende het tweede kwartaal van 2019 en dit voor 4/5de ten gevolge van koerswinsten opgetekend door de onderliggende activa van deze fondsen.

De activa in België van de aandelenfondsen stegen met 4,3 miljard EUR, oftewel met 8,6 %, in de periode april – juni 2019. Deze stijging is toe te schrijven aan enerzijds de netto inschrijvingen en anderzijds door de koerswinsten die werden opgetekend door de onderliggende activa. Eind juni 2019 bedroeg het vermogen van de aandelenfondsen 54,5 miljard EUR.

De categorie van de gemengde fondsen (inclusief de pensioenspaarfondsen) tekende een stijging van 2,6 miljard EUR, of 2,8 %, op tijdens het tweede kwartaal van 2019. Dit gebeurde uitsluitend ten gevolge van koerswinsten opgetekend door de onderliggende activa, aangezien er netto terugbetalingen opgetekend werden. Daarmee komt het gecommercialiseerde vermogen van de gemengde fondsen per eind juni 2019 uit op 96,3 miljard EUR.

Deze fondsen kenden de voorbije jaren een toenemend succes en sinds 2015 vormen ze de grootste activa klasse. Door hun actieve asset allocatie zijn gemengde fondsen zeer geschikt voor het voeren van een risicospreiding-beleid in het kader van MiFID II: zij lenen zich uitstekend tot de afstemming van het product op het risicoprofiel van de cliënten.

Binnen de categorie van de gemengde fondsen kenden de pensioenspaarfondsen een stijging gedurende het tweede kwartaal van 2019 ten belope van 0,5 miljard EUR, of 2,3 %. De pensioenspaarfondsen vertegenwoordigden per eind juni 2019 een bedrag aan netto activa ten belope van 20,1 miljard EUR. Hiermee verstevigen deze fondsen hun “all time high” bedrag.

Tijdens het tweede kwartaal van 2019 tekenden de pensioenspaarfondsen netto inschrijvingen op ten belope van 117 miljoen EUR.

De fondsen met kapitaalbescherming kenden tijdens het tweede trimester van 2019 een daling en vertegenwoordigden eind juni 2019 een vermogen van 4,6 miljard EUR. Deze beweging is voornamelijk toe te schrijven aan netto terugbetalingen.

Globaal stegen de netto activa van de fondsen die overwegend beleggen in niet-vastrentende effecten gedurende het tweede kwartaal van 2019 met 4,6 %, en waren ze eind juni 2019 goed voor een gecommercialiseerd vermogen van 156,1 miljard EUR.

"De Belgische fondsenmarkt herstelde verder gedurende het tweede kwartaal van 2019 om nagenoeg volledig van het moeilijke jaareinde van 2018 te herstellen en dit door toedoen van koerswinsten."
Marnix Arickx, Voorzitter Beama

Fondsen naar Belgisch recht

 

Openbaar verdeelde fondsen naar Belgisch recht

De openbare fondsen naar Belgisch recht waren eind juni 2019 goed voor een totaal beheerd netto actief van 157,0 miljard EUR. Op datzelfde ogenblik vertegenwoordigden de pensioenspaarfondsen hierin 20,1 miljard EUR, ofwel 1/8ste van de openbare fondsen naar Belgisch recht.

De berekening van de gemiddelde return van de pensioenspaarfondsen op jaarbasis per 30 juni 2019 levert volgend resultaat op:

  • Op 1 jaar: +1,2 %
  • Op 3 jaar: +4,2 %
  • Op 10 jaar: +6,3 %
  • Op 25 jaar: +6,3 %

BEAMA heeft een boordtabel omtrent pensioenspaarfondsen ontwikkeld die als bijlage aan dit persbericht is toegevoegd. Dankzij deze boordtabel worden op kwartaalbasis de kerncijfers rond derde pijler pensioenspaarfondsen en hun evolutie op een beknopte manier visueel weergegeven.

Niet-openbaar verdeelde institutionele fondsen naar Belgisch recht

Sinds de uitvoerings-KB’s gepubliceerd werden in het Belgisch Staatsblad van 18 december 2007 , kunnen investeringsvehikels ontwikkeld worden op maat van institutionele beleggers en dit onder de vorm van “Institutionele ICB met een veranderlijk aantal rechten van deelneming”. Deze institutionele fondsen zijn niet-openbare fondsen die dienen aangemeld te zijn bij de FOD Financiën.

Deze institutionele fondsen dienen niet verward te worden met de openbare fondsen met niet-retail aandelenklassen, die zijn aangemeld bij de FSMA.

Eind juni 2019 vertegenwoordigden de 141 institutionele compartimenten naar Belgisch recht 16,3 miljard EUR aan netto actief. Deze fondsen spreken vele institutionele beleggers aan, mede doordat zij diepgang geven aan de institutionele markten op het vlak van financiële activa en pensioenvorming.