Overlegplatform tegen witwaspraktijken officieel van start

Het publiek-privaat platform kadert in de brede doelstelling om de strijd tegen witwassen gezamenlijk aan te pakken met zo veel mogelijk betrokken partijen. Want efficiënte en systematische informatie-uitwisseling is onontbeerlijk. Wat zijn de nieuwe trends volgens de antiwitwascel? Welke nieuwe evoluties zien de banken? Welke nieuwe methodes gebruiken criminele organisaties? In welke landen worden nieuwe schermvennootschappen opgericht? Om de antwoorden op die vragen beter in kaart te brengen, lanceerde Febelfin in november 2020 tijdens de parlementaire hoorzitting rond de FinCen Files een oproep om een dergelijk platform op te richten. En die oproep kreeg gevolg.

Het platform heeft verschillende doelstellingen. De belangrijkste zijn enerzijds het uitwisselen van informatie en expertise over ontwikkelingen, trends, nieuwe risico’s, mechanismen en typologieën inzake AML/CFTP die nationaal, Europees en internationaal worden geobserveerd en anderzijds het voorstellen van richtlijnen en het geven van feedback over de toepassing van de wettelijke AML/CFTP-verplichtingen – in het bijzonder over het detecteren en rapporteren van verdachte verrichtingen.

Voorbeelden uit onze buurlanden tonen aan dat dergelijke aanpak loont. Zo werd in het Verenigd Koninkrijk meer dan 56 miljoen pond in beslag genomen en werden 5000 verdachte rekeningen gedetecteerd dankzij gerichte samenwerking tussen banken, parket, toezichthouder en law enforcement.

Vincent Van Peteghem, Minister van Financiën, bevoegd voor de Coördinatie van de Strijd tegen Fraude: “De bestrijding van financiële misdrijven vereist net zoals de strijd tegen fiscale en sociale fraude samenwerking waarbij zowel de betrokken overheidsdiensten als vertegenwoordigers van de financiële sector hun kennis en vaardigheden bundelen. Ik ben dan ook bijzonder tevreden dat we vandaag met dit protocol een belangrijke stap zetten richting meer samenwerking voor een daadkrachtige strijd tegen witwassen en criminele financiering.”

De strijd tegen financiële fraude is uiteraard niet nieuw. Op geen enkele manier willen financiële instellingen immers witwaspraktijken faciliteren of indirect meewerken aan de financiering van terrorisme. Daarom investeren ze fors in personeel en infrastructuur en volgen ze de betreffende wetgeving op de voet. Maar welke inspanningen leveren de banken in deze strijd? Lees het in de storytelling.

Zowel bij het screenen van nieuwe klanten als bij de permanente monitoring van financiële transacties zetten banken alles op alles om frauduleuze praktijken op te sporen en tegen te gaan. De beoordeling van een potentiële klant houdt niet op na het controleren van de identiteitskaart, maar gaat veel verder. De relatie met de klant verloopt volledig volgens de verplichtingen van de antiwitwaswetgeving. Daarnaast is continue waakzaamheid de regel bij alle relaties en transacties die via de bank passeren.

Niet alleen de compliance diensten van de bank – waar meer dan 1600 medewerkers zich dagelijks bezighouden met de concrete opvolging van de wettelijke verplichtingen – zijn actief bezig met het bestrijden van witwaspraktijken. Alle diensten, op alle niveaus en in de eerste plaats de medewerkers die in rechtstreeks contact staan met de klanten, mengen zich in de strijd. Bovendien voorziet 61% van de banken bijkomende investeringen voor de aanwerving van extra personeel om deze strijd nog op te voeren en zo goed als alle financiële instellingen organiseren specifieke bijscholingen. In 2019 had 89% van alle bankmedewerkers in België aan minstens één specifieke AML-opleiding deelgenomen.

Ook op vlak van infrastructuur zijn de investeringen niet min. Naast middelen voor personeel, ging in 2019 meer dan 93 miljoen euro naar investeringen in AML- en compliance departementen om de onboarding, screenings en monitoring van transacties te automatiseren. Intussen verloopt 95% van de screeningsprocessen geautomatiseerd.

Dat de inspanningen van de banken vruchten afwerpen, blijkt uit de cijfers van Cel voor Financiële Informatieverwerking (CFI): door het melden van 17 678 verdachte transacties, droegen de banken in 2020 bij tot de totstandkoming van 55% van de witwasdossiers die aan het gerecht werden overgemaakt.

Dat deze inspanningen aangevuld worden met een nieuw samenwerkingsverband met andere private organisaties en overheden, is alweer een stap in de goede richting. De strijd tegen financiële fraude is namelijk vergelijkbaar met het samenleggen van een heel moeilijke puzzel. Alle stakeholders beschikken over bepaalde stukjes, maar echt interessant wordt het pas als we alle stukjes samenleggen zodat we het groter geheel sneller kunnen zien en kunnen ingrijpen waar nodig met gepaste middelen. Zo kunnen we criminele organisaties stoppen en de maatschappij & haar burgers optimaal van dienst zijn.