Onzekere economische omgeving weegt op vraag naar en nieuwe productie van ondernemingskredieten
16 maart 2023 - 5 min leestijd
Het uitstaand volume aan ondernemingskredieten lag eind december 2022 4,6% hoger dan een jaar eerder en bedroeg 184,6 miljard euro.Zowel het aantal als bedrag van de verstrekte kredieten daalde. In het vierde trimester van 2022 werden er 6,3% minder kredieten verstrekt dan in hetzelfde trimester van vorig jaar. De verstrekte bedragen lagen 2,8% lager.
Voor het aantal kredietaanvragen werden er in het vierde trimester van 2022 nog altijd meer ondernemingskredieten aangevraagd dan in dezelfde periode van 2021, maar het totaalbedrag van deze aangevraagde kredieten daalde relatief sterk.
De weigeringsgraad lag voor een vierde trimester op het laagste niveau ooit. De banken bleven dus krediet verlenen.
Uitstaand bedrag aan ondernemingskredieten op een hoog niveau
Op het einde van december bedroeg het uitstaande bedrag aan opgenomen ondernemingskredieten, inclusief verbinteniskredieten, 184,6 miljard euro. In vergelijking met december 2021 steeg het uitstaande bedrag hierdoor met 4,6%. In 2021 bedroeg de jaargroei 4,3% terwijl dat in het covidjaar 2020 maar 3,4% was.
Dit zijn bijvoorbeeld garantiekredieten of documentaire kredieten.
Vraag naar nieuw krediet verzwakt enkel in bedrag
In het vierde trimester van 2022 vroegen ondernemers 6,4% meer kredieten aan dan in dezelfde periode vorig jaar. In bedrag was er echter een daling van 8,5%. De reden waarom de vraag naar krediet vooral in bedrag afneemt, heeft waarschijnlijk te maken met een daling van kredietaanvragen voor investeringen.
In de BLS-enquête (Bank Lending Survey) geven de vier grote banken aan dat de vraag naar leningen of kredietlijnen door niet-financiële vennootschappen in het vierde trimester van 2022 stabiel is gebleven. Ook naar de toekomst toe verwachten de grote banken dat de vraag onveranderd of bijna onveranderd zal blijven.
In de grafiek komt een positief (negatief) percentage overeen met een toename (afname) van de kredietvraag. Een nul percentage komt overeen met een stabilisering.
Kredietproductie daalt in aantal en bedrag
De evolutie van het aantal verstrekte kredieten schommelde sinds het vierde trimester van 2021 tot het derde trimester van 2022 tussen de -2,0% en +2,0%. In het vierde trimester van 2022 is dit niet langer het geval, het aantal nieuwe kredieten daalde namelijk met 6,3%. Voor de verstrekte bedragen werd voor het eerst sinds het eerste trimester van 2021 een daling genoteerd. Die bedragen lagen in het vierde trimester van 2022 2,8% lager dan in hetzelfde trimester van het jaar voordien.
Ondernemers ervaren iets minder kredietbelemmeringen
De banken hebben in het vierde trimester procentueel nog nooit zo weinig kredietaanvragen geweigerd. De weigeringsgraad ligt voor een vierde trimester dan ook op het laagste niveau ooit.
Ook de resultaten van de kwartaalenquête van de Nationale Bank van België (NBB) over de perceptie van de kredietbelemmeringen bij ondernemingen, geven aan dat de banken hun kredietvoorwaarden licht zouden hebben versoepeld.
Het deel van de ondernemingen die de kredietvoorwaarden als ongunstig beschouwden, lag in januari 2023 op 34,3%, terwijl dat in oktober 2022 nog 35,7% was. Enkel de grote ondernemingen oordeelden dat de kredietvoorwaarden negatief zijn geëvolueerd in januari 2023.
De onderstaande grafiek geeft de evolutie van de kredietperceptie weer. Een daling wijst op een versoepeling van de kredietvoorwaarden. Een stijging geeft dan weer aan dat het volgens ondernemingen minder voordelig is om een krediet te verkrijgen.
De rentetarieven stijgen
Volgens gegevens van de NBB bedroeg de gewogen gemiddelde rente op nieuwe bedrijfskredieten in januari 2023 3,69% (t.o.v. 3,59% in december 2022). De rentetarieven hebben een aantal jaren rond 1,5% geschommeld, maar vanaf februari 2022 zijn ze beginnen te stijgen door de hogere marktrentes.
