Omloop aan ondernemingskredieten naar nieuw hoogtepunt ondanks dalende vraag
10 maart 2020 - 5 min leestijd
De omloop aan ondernemingskredieten bereikte eind december 2019 een nieuw hoogtepunt, namelijk 163,1 miljard euro.
Dat nieuw hoogtepunt kwam er niettegenstaande de ondernemingen in het vierde trimester van 2019 minder kredieten hebben aangevraagd dan in hetzelfde trimester van vorig jaar. Ondanks de dalende vraag hebben de banken meer nieuwe kredieten verstrekt in het vierde trimester van 2019.
De weigeringsgraad van het vierde trimester van 2019 ligt in vergelijking met alle trimesters op het laagste niveau sinds de start van de metingen in 2009.
Uitstaand bedrag aan ondernemingskredieten blijft hoog
Op jaarbasis (vergelijking december 2018 met december 2019) klom het uitstaande bedrag met 3,6%. In september 2019 bedroeg de jaargroei nog 4,2%.
Onderstaande grafiek geeft duidelijk weer dat de jaar-op-jaar evolutie in 2019 een afkoeling kende. De jaarlijkse groei bereikte met 8,2% zijn voorlopig hoogtepunt in oktober 2018.
Diverse onzekerheden blijven op kredietvraag wegen
In het vierde trimester van 2019 vroegen ondernemers 6,4% minder kredieten aan dan in dezelfde periode vorig jaar. Dit is de vierde opeenvolgende daling. In bedrag was de daling groter, namelijk 7,2%, wat de vijfde opeenvolgende daling is.
Ook in de BLS (Bank Lending Survey), dit is een trimestriële enquête van de NBB, geven de vier ondervraagde grote Belgische banken aan dat er in het vierde trimester van 2019 een afname was van de kredietvraag. Vooral de afnemende financieringsbehoeften voor vaste investeringen, fusies en overnames en herstructurering van de schulden dempen de vraag naar krediet.
Uit de conjunctuurbarometer van de NBB blijkt daarentegen dat het ondernemersvertrouwen stelselmatig is toegenomen sedert september 2019 tot januari 2020, gevolgd door een kleine terugval in februari. De seizoensgezuiverde en afgevlakte curve geeft de onderliggende conjunctuurtrend weer. Een stijging in de curve wijst op een versterking van het ondernemersvertrouwen.
Lichte toename van de kredietproductie
Het aantal verstrekte kredieten steeg in het vierde trimester van 2019 met 1,4% tegenover hetzelfde trimester vorig jaar. De verstrekte bedragen lagen 1,3% hoger dan in hetzelfde trimester van vorig jaar.
Ondanks de dalende vraag naar krediet, hebben de banken meer nieuw krediet verstrekt. Uiteraard lopen kredietvraag van ondernemingen en krediettoekenning door banken niet perfect synchroon. Onder meer is er altijd een timelag. Wanneer de cijfers van de voorbije vier trimesters van 2019 worden gecumuleerd en vergeleken met deze van 2018, stellen we zowel voor aantal als bedrag een daling vast, namelijk -0,5% en -1,8%.
Ondernemers ervaren nog steeds weinig kredietbelemmeringen
De weigeringsgraad van het vierde trimester van 2019 ligt in vergelijking met alle trimesters op het laagste niveau sinds de start van de metingen in 2009.
Uit de kwartaalenquête van de Nationale Bank van België (NBB) blijkt dat de perceptie van de kredietbelemmering door de ondernemingen licht is gestegen maar nog zeer laag blijft. In januari 2020 beschouwden 5,0% van de ondernemingen de kredietvoorwaarden als ongunstig. In oktober 2019 was dat 4,7%, in juli 2019 was dat 4,0%.
Een daling op onderstaande grafiek geeft de stelselmatige verbetering weer in de perceptie van de kredietbelemmeringen. Hoe lager de curve, hoe minder kredietbelemmeringen de ondernemers menen te ervaren.
De rentetarieven blijven gunstig voor de bedrijven-kredietnemers
Volgens gegevens van de NBB bleef de gewogen gemiddelde rente op nieuwe bedrijfskredieten in december 2019 op hetzelfde niveau als in november 2019, namelijk een historisch lage 1,43%.
