Dalende kredietvraag leidt tot eerste lichte daling in de kredietverstrekking

Dit betekent een daling van het aantal verstrekte kredietovereenkomsten met bijna 11% ten opzichte van het derde trimester van vorig jaar. Ook in bedrag werd er iets meer dan 4,5% minder krediet verstrekt dan toen. 

Herfinancieringen buiten beschouwing gelaten, daalde het aantal kredietaanvragen in het derde trimester van 2022 met meer dan 13% ten opzichte van het derde trimester van 2021. Ook in bedrag was er een daling met bijna 10%.

Na een zeer sterk 2021 en een even sterke eerste jaarhelft in 2022, waarin steeds opnieuw records aan kredietverlening werden opgetekend, tekent zich in het derde trimester van 2022 voor het eerst een daling van de hypothecaire kredietverlening af ten opzichte van het derde trimester van 2021. Niettemin bevindt de kredietverlening zich nog steeds op een erg hoog niveau en werd enkel vorig jaar in een derde trimester meer hypothecair krediet verstrekt (in bedrag) dan in het derde trimester van dit jaar. 

De rentevoeten voor hypothecaire kredieten kenden in het voorbije trimester zoals te verwachten was een stijgende trend. Volgens cijfers gepubliceerd door de Nationale Bank van België bedroegen deze in augustus tussen gemiddeld 2,27% (voor kredieten met een initiële periode van rentevastheid van 1 jaar of van meer dan 5 en tot 10 jaar) en gemiddeld 2,82% (voor kredieten met een initiële rentevaste periode van meer dan 1 jaar en tot 5 jaar). 

Het aantal kredietaanvragen, zonder deze die betrekking hadden op een externe herfinanciering, kende in de loop van het derde trimester van 2022 een daling met bijna 13,5% ten opzichte van hetzelfde trimester van vorig jaar. Het onderliggende bedrag van de kredietaanvragen daalde eveneens met bijna 10%.

Het aantal kredietaanvragen daalde voor alle doeleinden. De kredietaanvragen voor de aankoop van een woning (-2.982) daalden met 6%, deze voor de aankoop + renovatie van een woning (-990) met 18,5%. Ook het aantal kredietaanvragen voor de renovatie van een woning (-3.462, hetzij -22,4%), evenals het aantal kredietaanvragen voor andere doeleinden (garage, bouwgrond...) kenden een sterke daling (-1.872, hetzij -34,6%), net als het aantal kredietaanvragen voor de bouw van een woning (-2.246, hetzij -20%). Ook het aantal aanvragen voor externe herfinancieringen kende een spectaculaire daling met -64%, hetgeen niet verwonderlijk is in het huidige stijgende renteklimaat.

In het derde trimester van 2022 daalde het aantal verstrekte kredieten, externe herfinancieringen buiten beschouwing gelaten, met bijna 11% ten opzichte van het derde trimester van 2021. Ook het overeenstemmende bedrag kende een daling met iets meer dan 4,5%. 

Ondanks deze daling blijft de kredietverlening helemaal op peil.

Er werden in het derde trimester van 2022 iets meer dan 61.000 nieuwe kredieten verstrekt voor een totaalbedrag van iets meer dan 10,5 miljard EUR – externe herfinancieringen buiten beschouwing gelaten.

Algemeen genomen was er een daling van het aantal verstrekte kredieten met bijna 11% ten opzichte van het derde trimester van 2021, en die daling was merkbaar voor alle bestemmingen.

Het aantal kredieten voor de aankoop van een woning (-1.532, hetzij -4,2%) kende nog een relatief beperkte daling ten opzichte van het derde trimester van 2021. Het aantal kredieten voor aankoop met verbouwing (-82) kende een daling met -2,7%, terwijl het aantal bouwkredieten (-723) toch een daling met -7,4% kende. Het aantal kredieten voor andere doeleinden (-1.320) kende daarentegen een sterkere daling met -30,2%, net als het aantal kredieten voor de renovatie van een woning, dat een daling kende met -24,6% of 3.664 kredieten minder dan in het derde trimester van 2021.

Daarnaast daalde in het derde trimester van 2022 ook het aantal externe herfinancieringen met 53,8%. Er werden niettemin nog bijna 4.700 externe herfinancieringen verstrekt voor een totaalbedrag van ongeveer 630 miljoen EUR.

De gemiddelde bedragen van de verstrekte kredieten bleven in het derde trimester vrij stabiel.

Het gemiddelde bedrag van een krediet voor de bouw van een woning kende in het derde trimester van 2022 een lichte daling en klokte af op 215.000 EUR. Dit betekent niettemin nog een stijging met ongeveer 46.000 EUR (of 27,3%) sinds begin 2019.

Het gemiddelde bedrag van een krediet voor de aankoop van een woning stabiliseerde in het derde trimester van 2022 rond de 197.000 EUR. Dit blijft niettemin een stijging met ongeveer 38.000 EUR (of 23,7%) op iets minder dan vier jaar tijd.

Het gemiddelde bedrag van een krediet voor de aankoop van een woning + renovatie daalde in het derde trimester licht tot ongeveer 203.000 EUR.

In het derde trimester van 2022 kozen opnieuw ongeveer 9 op 10 kredietnemers (89,5%) voor een vaste rentevoet of een veranderlijke rentevoet met een initiële periode van rentevastheid van minimum 10 jaar. Ongeveer 6% van de kredietnemers opteerde voor een veranderlijke rentevoet met een initiële periode van rentevastheid tussen 3 en 10 jaar. Iets meer dan 4% van de kredietnemers opteerde voor een jaarlijks veranderlijke rentevoet.

Rekening houdend met de stijgende rentevoeten (zie grafiek hierna) blijft de Belgische consument dus in overgrote mate kiezen voor zekerheid. Het aantal personen dat opteert voor een veranderlijke rentevoet blijft laag. Maar ook in geval van een veranderlijke rentevoet wordt de consument door de wetgeving ten zeerste beschermd. Zo kan de veranderlijke rentevoet na aanpassing aan de evolutie van de toepasselijke referte-indexen nooit meer bedragen dan het dubbele van de initiële rentevoet. 

De kredietsector is en blijft zich ervan bewust dat hypothecaire kredietverlening met grote zorg moet gebeuren en dat verantwoorde kredietverlening het absolute uitgangspunt moet blijven.  Op dat punt zit de sector op dezelfde lijn als de toezichthouder: de kredietverstrekkers moeten de nodige voorzichtigheid aan de dag leggen om enerzijds maximaal te vermijden dat individuele kredietnemers te omvangrijke leningen zouden aangaan, en anderzijds op termijn de financiële stabiliteit te vrijwaren.  

De volledige statistieken inzake hypothecair krediet (2000 – 2022Q3) opgesplitst naar de bestemming van het krediet en naar het type van rentevoet, zijn beschikbaar op de website van de BVK onder de rubriek “Pers & cijfers”