Corona brengt helft jongeren in financiële problemen
18 mei 2020 - 6 min leestijd
Meer financiële kennis en betrokkenheid vermindert sterk het risico op financiële problemen
De coronacrisis zorgt bij veel Belgische gezinnen voor financiële problemen. Niet alleen ouders maken zich hierover heel wat zorgen, ook jongeren voelen sterk de impact van corona op hun geldzaken.
Via een studie in samenwerking met het onderzoeksbureau Indiville bij een duizendtal jongeren tussen 16 en 30 jaar legt Febelfin bloot in welke mate de coronacrisis gevolgen heeft voor het financiële leven van de Belgische jeugd.
n = 1005, afname onderzoek in periode 29 april – 8 mei, 16-30 jarigen, representatief staal voor België.
Welke impact heeft de coronacrisis op de financiën van jongeren?
- Zo’n 45% van de Belgische jongeren heeft financiële problemen door de coronacrisis. Bij 13% zijn dat zelfs zware financiële problemen. Hiervoor zijn verschillende redenen (afhankelijk van de leeftijd van de bevraagde jongeren), zoals o.a.:
Dit toont aan dat de coronacrisis zowel rechtstreeks als onrechtstreeks een impact heeft op de financiën van jongeren.
35% van de jongeren denkt dat de coronacrisis financiële gevolgen heeft voor zijn/ haar ouders. En dat heeft ook impact op de mate waarin ouders hun kinderen financieel kunnen ondersteunen. Zo’n 22% geeft aan dat zijn of haar ouders de middelen daartoe niet hebben. Dit percentage stijgt met de leeftijd en dus de mate waarin de jongeren op eigen benen staan (en waarschijnlijk ook meer kosten hebben). Bij jongeren tussen 26 en 30 jaar heeft maar liefst 34% van de ouders de middelen niet om financieel bij te springen.
De financiële problemen die sommige jongeren momenteel hebben, vertalen zich ook in hun spaargedrag. 48% vindt van zichzelf dat hij of zij niet voldoende kan sparen. 15% kan helemaal niets opzijzetten; 5% daarvan moet zijn of haar spaargeld zelfs gebruiken om de eindjes aan elkaar te kunnen knopen.
Dit zorgt er ook voor dat heel wat jongeren piekeren over hun financiële situatie. Algemeen doet 39% van alle jongeren dat wel eens, maar bij wie de impact van de coronacrisis voelt, stijgt dat percentage naar 56%. Zowel de eigen situatie als die van de ouders zijn een bron van kopzorgen.
Heeft de coronacrisis voor elke jongere dezelfde impact?
De coronacrisis slaat niet bij alle jongeren even hard toe. 85% kan vandaag nog steeds geld opzij zetten als appeltje voor de dorst. 52% onder hen vindt dat ze daarmee voldoende kunnen sparen. 36% spaart zelfs meer dan voor de crisis.
23% van de jongeren belegt dan weer zijn of haar geld. Een kwart hiervan is daarmee zelfs gestart tijdens de uitbraak van het coronavirus.
Wat doet de coronacrisis met het betaalgedrag van jongeren?
Om de verspreiding van het coronavirus in te dijken, vragen handelaars en banken de laatste weken om zo veel mogelijk digitaal te betalen. Betalen met de kaart en de smartphone is dan ook een uiterst veilige en hygiënische manier om aankopen af te rekenen, en al helemaal als het contactloos gebeurt.
We merken dat de Belg zijn / haar betaalgedrag hierop heeft afgestemd en ook de jongeren volgen massaal. De grote meerderheid onder hen betaalt digitaal. 52% van de jongeren betaalt bovendien contactloos. Slechts 22% betaalt het vaakst met cash geld.
Zijn jongeren goed op de hoogte van hun financiën?
Jongeren weten weinig over hun geldzaken. Slechts 27% geeft zichzelf een hoge score als het gaat over financiële kennis (8, 9 of 10/10). Bij 24% is dat dan weer een ronduit slechte score, gaande van 0 tot 5/10. Vooral over lenen, verzekeren, pensioensparen en belastingen weten jongeren weinig.
47% onder hen weet ook niet hoe aan budgetbeheer te doen en 74% weet niet dat banken spaargeld omzet in kredieten, bleek al uit een vroeger onderzoek van Febelfin en Indiville.
Dit gebrek aan financiële kennis gaat samen met een lage mate aan financiële betrokkenheid. Slechts bij 42% is dat het geval. Zeker bij wie financiële problemen heeft, zakt de betrokkenheid naar een dieptepunt (31%). Wie geen financiële problemen heeft, is vaker betrokken (51%).
In dezelfde lijn: 47% van de jongeren haat het om met zijn of haar geldzaken bezig te zijn. Bij wie geen financiële problemen heeft, is dat slechts 37% maar bij jongeren met financiële zorgen stijgt dat naar 59%.
Er blijkt dan ook een sterke correlatie te bestaan tussen financiële kennis, betrokkenheid en geldproblemen: wie minder goed op de hoogte is van zijn / haar financiële zaken houdt zich minder graag bezig met geldkwesties én heeft vaker geldproblemen. Op die manier komt een vicieuze cirkel tot stand.
Uiteraard betekent dit niet dat goed op de hoogte zijn van je financiën en je geld goed beheren automatisch betekent dat je geen financiële problemen hebt. Wie bv. een heel laag inkomen heeft, loopt meer risico op financiële zorgen. Maar omgekeerd verhoogt weinig geldkennis en betrokkenheid de kans op financiële problemen.
Financiële kennis is dan ook cruciaal. Een jongere die goed op de hoogte is van zijn of haar geldzaken en zich betrokken voelt, zal minder geldzorgen hebben en zich gelukkiger voelen. Samen met verschillende andere instanties op het terrein zet Febelfin hierop verschillende manieren op in.
Op haar website belicht Febelfin verschillende aspecten van het dagelijkse, financiële leven: betalen, sparen en beleggen, lenen en wonen, veiligheid, duurzaamheid en maatschappij. Filmpjes over digitaal betalen (contactloos, met QR code, …) of tips om niet in de val van vriendschapsfraude te trappen zijn maar enkele van de zaken die je daar vindt.
De website van Wikifin, het programma financiële educatie van de FSMA, zet ook sterk in op financiële kennis. Iedereen kan er terecht voor info op maat volgens de verschillende levensfases: studeren, werken, wonen, …
Bovendien heeft Wikifin met Wikifin School een volledig en divers educatief aanbod waarmee ze deze verschillende thema’s tot op de schoolbanken brengt.
