Cijfers ICB‑sector 2de trimester 2021
15 oktober 2021 - 7 min leestijd
De Belgische fondsensector kende tijdens het tweede kwartaal van 2021 een stijging van 5,3 % en dit, grosso modo, voor 60 % door netto inschrijvingen en voor 40 % door stijging van de onderliggende activa. Eind juni 2021 bedroeg het netto actief van de in België publiek verdeelde fondsen 259,6 miljard EUR.
Het netto actief van de fondsen die hoofdzakelijk beleggen in niet-vastrentende effecten, zoals gemengde fondsen en aandelenfondsen, steeg tijdens deze periode met 6,2 %. De aandelenfondsen kenden de grootste stijging van hun netto actief tijdens het tweede trimester van 2021. Binnen de categorie van de gemengde fondsen kenden de pensioenspaarfondsen een stijging van 0,9 miljard EUR gedurende de periode april – juni 2021.
Het netto actief van de fondsen die hoofdzakelijk beleggen in vastrentende effecten noteerde een stijging van 1,4 % gedurende het tweede trimester van 2021.
Prognose derde kwartaal 2021
De voorlopige indicaties voor het derde kwartaal van 2021 wijzen op een stagnatie van het netto actief van de Belgische fondsensector.
Belgische fondsenmarkt
De Belgische fondsenmarkt wordt gedefinieerd als ‘het in België openbaar verdeeld netto actief van fondsen naar Belgisch en buitenlands recht’. Hierbij rapporteert BEAMA over alle aandelenklassen van de openbare fondsen die in België gecommercialiseerd mogen worden.
Conform de lijst van openbare instellingen voor collectieve belegging op de FSMA-website.
Onderzoek van BEAMA toont aan dat de netto activa van de in België publiek gecommercialiseerde fondsen gedurende het tweede kwartaal van 2021 met 13,0 miljard EUR, ofwel 5,3 %, stegen. Hierdoor vertegenwoordigden de in België publiek gecommercialiseerde fondsen eind juni 2021 259,6 miljard EUR.
De stijging van de Belgische fondsenmarkt gedurende de periode april – juni 2021 wordt grosso modo voor 60 % verklaard door netto inschrijvingen en voor 40 % door de positieve marktevoluties die optraden tijdens deze periode.
Gedurende het eerste semester van 2021 steeg de Belgische fondsenmarkt met 27,9 miljard EUR. Deze toename is voor nagenoeg 60% toe te schrijven aan koerswinsten opgetekend door de onderliggende activa. De positieve macro-economische data bevestigen het (wereldwijde) sterke economische herstel. De goede Belgische vaccinatiegraad en de effectiviteit van de vaccinaties dragen alvast ook hun steentje bij in het herlanceren van de Belgische economie. Verder is deze toename voor een goede 40% toe te schrijven aan netto inschrijvingen. De vaststelling van belangrijke netto inschrijvingen lijkt zich dus alvast ook voort te zetten in 2021, hetgeen duidt op een aanhoudende beleggersvertrouwen in de Belgische fondsenmarkt.
Percentage aan retail aandelenklassen op de Belgische fondsenmarkt:
EAMA definieert retail aandelenklassen als zijnde aandelenklassen die mogen aangeboden worden aan particulieren, waarbij de minimale (initiële) inleg niet meer bedraagt dan 100.000 EUR en waarbij er geen bijkomende voorwaarden worden opgelegd door de beheerder van het fonds. Tijdens de eerste jaarhelft van 2016 werden zodoende technische verfijningen in de statistieken van BEAMA doorgevoerd.
De voorlopige indicaties, waarover BEAMA beschikt, voor het derde kwartaal van 2021 wijzen op een stagnatie van het netto actief van de Belgische fondsensector.
Fondsen die overwegend beleggen in niet-vastrentende effecten
Binnen de groep van de fondsen die overwegend beleggen in niet-vastrentende effecten (zoals bv. aandelenfondsen) werden, met uitzondering van de kapitaalbeschermde fondsen, enkel stijgende tendensen opgetekend gedurende het tweede kwartaal van 2021. Deze stijgingen zijn voor 54 % toe te schrijven aan netto inschrijvingen en voor 46 % aan koerswinsten opgetekend door de onderliggende activa.
De activa in België van de aandelenfondsen stegen met 6,8 miljard EUR, oftewel met 8,4 %, in de periode april – juni 2021. Deze stijging is voor 2/3de toe te schrijven aan netto inschrijvingen en voor 1/3de aan koerswinsten opgetekend door de onderliggende activa. Eind juni 2021 bedroeg het vermogen van de aandelenfondsen 87,5 miljard EUR. De aandelenfondsen bevinden zich hiermee 21,7 miljard EUR boven hun niveau van eind 2019 (= pré-Covid-19).
De categorie van de gemengde fondsen (inclusief de pensioenspaarfondsen) tekende een stijging van 5,8 miljard EUR, of 5,0 %, op tijdens het tweede kwartaal van 2021. Deze stijging is voor 60 % toe te schrijven aan koerswinsten opgetekend door de onderliggende activa. Daarmee komt het gecommercialiseerde vermogen van de gemengde fondsen per eind juni 2021 uit op 121,4 miljard EUR, oftewel 15,8 miljard EUR boven hun niveau van eind 2019 (= pré-Covid-19).
De gemengde fondsen kenden de voorbije jaren een toenemend succes en sinds 2015 vormen ze de grootste activa klasse. Door hun actieve asset allocatie zijn gemengde fondsen zeer geschikt voor het voeren van een risicospreiding-beleid in het kader van MiFID II: zij lenen zich uitstekend tot de afstemming van het product op het risicoprofiel van de cliënten.
Binnen de categorie van de gemengde fondsen kenden de pensioenspaarfondsen een stijging gedurende het tweede kwartaal van 2021 ten belope van 0,9 miljard EUR, of 3,9 %. De pensioenspaarfondsen vertegenwoordigden per eind juni 2021 een bedrag aan netto activa ten belope van 24,2 miljard EUR. Hiermee vestigen de pensioenspaarfondsen een nieuw record aan gecommercialiseerd vermogen.
Tijdens het tweede kwartaal van 2021 tekenden de pensioenspaarfondsen netto inschrijvingen op ten belope van 197 miljoen EUR.
De fondsen met kapitaalbescherming kenden tijdens het tweede trimester van 2021 een daling van 0,3 miljard EUR en vertegenwoordigden eind juni 2021 een vermogen van 2,9 miljard EUR. Deze beweging is toe te schrijven aan netto terugbetalingen.
Fondsen die overwegend beleggen in vastrentende effecten
Binnen de groep van de fondsen die overwegend beleggen in vastrentende effecten, stegen de activa van de in België gecommercialiseerde obligatiefondsen met 1,2 miljard EUR, ofwel 2,8 %, gedurende het tweede kwartaal van 2021 waardoor ze eind juni 2021 uitkomen op een bedrag van 44,9 miljard EUR. De stijging wordt volledig verklaard door de netto inschrijvingen.
De netto activa van de monetaire of geldmarktfondsen tekenden een daling op van 0,6 miljard EUR, ofwel 19,6 %, gedurende de periode april – juni 2021.
Deze daling is, conform de vorige kwartalen, voornamelijk het gevolg van een technische tussenkomst in de portefeuilles van gemengde dakfondsen. Immers, gegeven de positieve marktbewegingen tijdens de voorgaande kwartalen, hebben vermogensbeheerders van dakfondsen gedurende de post-Covid-19 periode hun onderliggende stabiele monetaire fondsen als maar meer ingeruild voor obligatiefondsen en volatielere aandelenfondsen om van het herstel op de financiële markten te kunnen genieten.
"De Belgische fondsenmarkt zette haar sterke groei verder tijdens het tweede kwartaal van 2021 en noteerde een recordbedrag van bijna 260 miljard EUR aan gecommercialiseerd vermogen, 40 miljard EUR meer dan vóór COVID-19."
Fondsen naar Belgisch recht
Openbaar verdeelde fondsen naar Belgisch recht
De openbare fondsen naar Belgisch recht waren eind juni 2021 goed voor een totaal beheerd netto actief van 194,7 miljard EUR. Op datzelfde ogenblik vertegenwoordigden de pensioenspaarfondsen hierin grosso modo 1/8ste van de openbare fondsen naar Belgisch recht.
De berekening van de gemiddelde return van de pensioenspaarfondsen op jaarbasis per 30 juni 2021 levert volgend resultaat op:
- Op 1 jaar: +16,3 % (bemerk: deze meting start relatief kort na het Covid-19 dieptepunt)
- Op 3 jaar: +5,2 %
- Op 10 jaar: +5,8 %
- Op 25 jaar: +6,1 %
BEAMA heeft een boordtabel voor pensioenspaarfondsen ontwikkeld die als bijlage aan dit persbericht is toegevoegd. Dankzij deze boordtabel worden op kwartaalbasis de kerncijfers rond de derde pijler pensioenspaarfondsen en hun evolutie op een beknopte manier visueel weergegeven.
Niet-openbaar verdeelde institutionele fondsen naar Belgisch recht
Sinds de uitvoerings-KB’s gepubliceerd werden in het Belgisch Staatsblad van 18 december 2007, kunnen investeringsvehikels ontwikkeld worden op maat van institutionele beleggers en dit onder de vorm van “Institutionele ICB met een veranderlijk aantal rechten van deelneming”. Deze institutionele fondsen zijn niet-openbare fondsen die dienen aangemeld te zijn bij de FOD Financiën.
Deze institutionele fondsen dienen niet verward te worden met de openbare fondsen met niet-retail aandelenklassen, die zijn aangemeld bij de FSMA.
Eind juni 2021 vertegenwoordigden de 116 institutionele compartimenten naar Belgisch recht 23,7 miljard EUR aan netto actief. Deze fondsen spreken vele institutionele beleggers aan, mede doordat zij diepgang geven aan de institutionele markten op het vlak van financiële activa en pensioenvorming.
