Wees slimmer dan een phisher

Het CCB ontvangt dagelijks gemiddeld 12000 verdachte berichten en waarschuwt voor grote phishingcampagnes via de nieuwe Safeonweb app.

Hoewel steeds meer mensen phishingberichten herkennen, blijven er onnodig veel slachtoffers vallen.  In 2020 registreerde de federale politie 7502 slachtoffers van phishing.  Dat is een stijging van 204% tegenover het jaar daarvoor.

Gedurende het hele jaar 2020 werden er via phishing 67.000 frauduleuze transacties uitgevoerd, voor een totaal nettobedrag van 34 miljoen euro. Bovendien blijkt dat 12% van de Belgen nog nooit van phishing heeft gehoord. Bij jongeren loopt dit percentage op tot maar liefst 30% (Febelfin, 2021). Deze cijfers wijzen op een blijvend risico voor potentiële slachtoffers, zeker met de eindejaarsperiode voor de deur. Ook op populaire koopdagen zoals ‘Black Friday’ slaan phishers massaal toe. Ze spelen in op de actualiteit en worden alsmaar talrijker en inventiever.

“Phishing is uitgegroeid tot een maatschappelijk probleem, waarmee steeds meer mensen en sectoren worden geconfronteerd. Daarom is sensibilisering van het grote publiek een must. Hoe meer mensen alert zijn en hoe beter ze op de hoogte zijn van de nieuwste werkwijzes van phishers, hoe meer we het aantal slachtoffers kunnen terugdringen. Dat is ook de expliciete bedoeling van deze campagne en ik ben blij dat we hiervoor hebben kunnen samenwerken met het Centrum voor Cybersecurity België, de Cyber Security Coalition en 500 geëngageerde partners. Wij laten het thema ook na de campagne niet los: een anti-phishingwerkgroep, in de schoot van de CCB en met verschillende stakeholders, wordt opgericht om de strijd tegen phishing nog beter te coördineren in de toekomst.”, reageert Karel Baert, CEO van Febelfin.

Alleen door samen te werken met overheden, politie, justitie, telecomsector…, kunnen we de strijd tegen phishing aan. Daarom sloegen het CCB, Febelfin en de Cyber Security Coalition, samen met meer dan 500 partners, de handen in elkaar voor een nieuwe, brede sensibiliseringscampagne die wil informeren en waarschuwen. Want de waakzaamheid van de internetgebruiker moet omhoog. Een alerte burger is er twee waard en dat is het doel van deze sensibiliseringscampagne.  

Het principe is eenvoudig: je ontvangt een mail, sms of bericht via sociale media die je met een smoes wil overhalen tot het klikken op een link. Via die link vul je je persoonlijke gegevens en eventueel response code (verschijnt op jouw kaartlezer) in, die dan terecht komen bij de oplichter. Het gebeurt ook telefonisch: ze bellen je op, proberen je vertrouwen te winnen en overhalen je om je bankkaartgegevens en wachtwoorden mee te delen. Eens ze in het bezit zijn van je response code, hebben de fraudeurs toegang tot je rekening en gaan ze met je geld aan de haal.

Mits een hoge waakzaamheid zijn deze frauduleuze berichten en oproepen snel te herkennen. Om niet in de val te lopen, reikt deze campagne de nodige tips aan. Hoe je phishing herkent en waar je moet opletten, vind je terug op www.safeonweb.be.  De centrale boodschap van de campagne is: kijk goed uit als je een verdacht bericht krijgt en deel nooit persoonlijke (response) codes of wachtwoorden. Wees dus slimmer dan een phisher.

Stuur frauduleuze berichten altijd door naar verdacht@safeonweb.be. Het CCB laat de verdachte linken in deze berichten blokkeren. Dit jaar ontving het CCB al 3,7 miljoen verdachte berichten van alerte burgers (dat zijn er gemiddeld meer dan 12.000 per dag) en kon op die manier meer dan 1,3 miljoen frauduleuze websites melden aan Google en Microsoft die deze kunnen blokkeren. Daarnaast stuurt het CCB dagelijks gemiddeld 25.000 redirects naar een veilige pagina na kliks op verdachte links. Als er nadien nog iemand op die link klikt, krijgt die persoon een duidelijke waarschuwing om niet naar die pagina te surfen. Op die manier kan ieder van ons bijdragen aan een veilige digitale omgeving.

Daarnaast wil de campagne ook de aandacht vestigen op een gloednieuwe app die al het nieuws rond phishing verzamelt en waarschuwt voor cyberdreigingen en nieuwe vormen van online oplichting. Zo blijf je op een snelle en eenvoudige manier op de hoogte. De informatie die de app verspreidt, is het resultaat van een nauwkeurige analyse van de duizenden berichten die Safeonweb dagelijks binnenkrijgt. De app stuurt ook een waarschuwing als er een infectie is gemeld aan Safeonweb op jouw geregistreerde wifinetwerk. De Safeonweb app wordt gratis ter beschikking gesteld voor iOS in de App Store en Android in de Google Play Store. Dit is een unieke samenwerking tussen alerte burgers en een snelle overheid.

"Het goede nieuws is dat de internetgebruiker niet machteloos staat tegenover phishing. Het Centrum voor Cybersecurity lanceerde 4 jaar geleden een e-mailadres: verdacht@safeonweb.be. Dagelijks sturen maar liefst 12.000 aandachtige internetgebruikers frauduleuze berichten door. En daar kunnen wij mee aan de slag. We detecteren verdachte linken in deze berichten en sturen dagelijks ongeveer 25.000 waarschuwingen naar internetgebruikers die op deze link klikken.  Maar we doen nog meer met de info die we krijgen.  Uit alle berichten halen we de meest interessante en die info delen we via de Safeonweb app, zodat nog meer mensen op hun hoede zijn! Dit is een unieke samenwerking tussen burgers en overheid om samen slimmer te zijn dan phishers", aldus Miguel De Bruycker, directeur van het Centrum voor Cybersecurity België.

De bedoeling is om een zo breed mogelijk publiek aan te spreken zodat de campagne niemand kan ontgaan. Zo zal de campagne te zien én te horen zijn via tal van kanalen: de centrale boodschap wordt de wereld in gestuurd via radiospots en ook op televisie zal de campagne niet onopgemerkt blijven: actrice Sien Eggers en acteur Patrick Ridremont (Unité 42) zullen in ridderlijke stijl de strijd opvoeren tegen phishers via filmpjes opgenomen in het historische decor van het stadhuis van Mechelen. Ook via sociale media zal gesensibiliseerd worden voor de gevaren van phishing. Al het campagnemateriaal kan je downloaden op https://safeonweb.be/nl/campagnemateriaal.

“Ook binnen het bedrijfsleven vormt phishing nog steeds een groot probleem. Daarom raad ik organisaties aan zeker gebruik te maken van deze gratis materialen om hun medewerkers, klanten en professionele contacten te wapenen tegen phishing.” - Jan De Blauwe, voorzitter Cyber Security Coalition.

“Wij zijn heel dankbaar voor al onze partners die mee hun schouders zetten onder de campagneboodschap. Federale overheidsdiensten, academische instellingen, grote en kleine bedrijven, maar ook vzw’s en andere organisaties ondersteunen de campagne. Ook dit jaar zullen uiteindelijk meer dan 500 partners het campagnemateriaal helpen verspreiden,” Phédra Clouner, Adjunct-Directrice van het CCB.