Geldautomaten: Febelfin en Regering bereiken akkoord
31 maart 2023 - 6 min leestijd
Elektronisch betalen is de voorbije jaren ingeburgerd en het aantal geldafhalingen aan de geldautomaten is de voorbije 10 jaar gehalveerd. De laatste jaren is deze evolutie nog versneld door de coronacrisis en de opgang van het contactloos betalen. Ook de verplichting, sinds 1 juli 2022, voor handelaars om een elektronisch betaalmiddel ter beschikking te stellen van de consument draagt hiertoe bij. Kaartbetalingen zijn fors gestegen waardoor er sinds vorig jaar voor het eerst meer elektronische betalingen waren dan cashbetalingen (55% versus 45%). Het dalend gebruik van cash zal zich verderzetten en vraagt een andere aanpak om het aanbod ervan in de toekomst te kunnen blijven garanderen.
Cash is en zal een belangrijk betaalmiddel blijven. Daarom werden verschillende initiatieven doorheen de jaren door de banksector uitgerold om de toegang tot cash te blijven verzekeren. Febelfin is in dialoog getreden met de federale regering en de Nationale Bank om te bekijken waar een eventuele verdere optimalisering mogelijk is inzake de toegang tot geldautomaten. De banksector is immers steeds bereid om te luisteren naar de bezorgdheden van de burgers, en daarmee rekening te houden bij de uitrol van de plannen. We zijn dan ook verheugd aan te kondigen dat er een akkoord is tussen de banksector en de federale overheid, waarbij een ruime bereikbaarheid en beschikbaarheid van geldautomaten wordt gegarandeerd, vandaag en morgen.
We zijn als banksector bijzonder verheugd dat er een akkoord is met de regering. We tonen hiermee dat we onze rol voluit willen spelen en bereid zijn om de plannen bij te sturen om zo maximaal tegemoet te komen aan de maatschappelijke bezorgdheden.
Bereikbaarheid & beschikbaarheid geldautomaten maximaal gegarandeerd
De voldoende toegang tot cash is een belangrijke doelstelling van de financiële sector. Het is om de toegang tot cash in de toekomst op een veilige manier te kunnen blijven garanderen, ondanks het dalende gebruik van cash, dat verschillende banken de handen in mekaar hebben geslagen. Momenteel zijn er met Batopin (initiatief van Belfius, BNP Paribas Fortis, ING en KBC/CBC) en Jofico (Initiatief van Argenta, AXA, Crelan, vdk bank en bpost) twee belangrijke initiatieven die de toegang tot de geldautomaten moeten blijven verzekeren voor iedereen die geld wenst af te halen. Daarbij is vooral de locatie en de geografische spreiding van de geldautomaten van belang.
Maar de banksector heeft ook oor voor de bezorgdheden die leven bij de bevolking. Daarom werd samen met Vice-eersteminister en Minister van Economie en Werk Pierre-Yves Dermagne, Vice-eersteminister en Minister van Financiën Vincent Van Peteghem en Staatssecretaris voor Begroting en Consumentenzaken Alexia Bertrand gewerkt aan een akkoord om de toegang tot cash nog verder te optimaliseren.
Met dit akkoord en het engagement vanuit de financiële sector zal een ruime bereikbaarheid en beschikbaarheid van de geldautomaten in België gegarandeerd blijven. De sector engageert zich om 287 bijkomende geldautomaten te plaatsen vergeleken met de oorspronkelijke plannen voor 2025 zoals berekend door de NBB. Er zullen enerzijds geldautomaten worden bijgeplaatst op nieuwe locaties in de provincies, om de afstand tot een geldautomaat zo beperkt mogelijk te houden. Anderzijds zullen (vooral in steden) geldautomaten worden bijgeplaatst op bestaande of nieuwe locaties om de capaciteit te verhogen zodat eventuele wachtrijen aan geldautomaten maximaal vermeden kunnen worden.
Dekkingsgraad
Om de bereikbaarheid en beschikbaarheid van de geldautomaten maximaal te garanderen, engageert de sector zich onder andere tot
- Het voldoende spreiden van de geldautomaten om de bereikbaarheid te garanderen en de afstand tot een automaat te beperken. Om dit te garanderen zal er in 207 bijkomende locaties worden voorzien.
- Voldoende geldautomaten voorzien in steden om het risico op wachtrijen te beperken (dit risico bestaat vooral in de steden). Er zullen 80 geldautomaten worden bijgeplaatst om de beschikbaarheid te verhogen.
- Het verzekeren dat elke gemeente minstens over 1 geldautomaat beschikt.
- Het plaatsen van de geldautomaten op locaties met een economische activiteit en die publiek toegankelijk zijn (24/7).
Het implementeren van dit akkoord zal uiteraard de nodige tijd vergen, aangezien dit operationeel heel wat met zich meebrengt (bijv. het verkrijgen van stedenbouwkundige vergunningen). Het akkoord zal worden uitgerold tussen nu en eind 2025.
Gentleman ’s Agreement gratis geldafhalingen uitgebreid
Bovendien wordt ook het Gentleman’s Agreement verder uitgebreid en zullen particulieren 24 gratis afhalingen aan geldautomaten per jaar kunnen uitvoeren, ongeacht bij welke bank de afhaling plaatsvindt. De 24 gratis afhalingen zijn dus niet meer beperkt tot de geldautomaten van de eigen bankinstelling.
Belang van digitale inclusie
Als banksector hebben we oog voor de bezorgdheden van eenieder en willen we zo inclusief mogelijk te werk gaan. Maar naast de noodzakelijke aandacht vandaag voor de voldoende toegang tot cash, blijft het wel noodzakelijk om maximaal in te zetten op het versterken van de digitale vaardigheden van eenieder. Betalingen met de bankkaart zijn een haalbaar en volwaardig alternatief voor cashbetalingen en kunnen een opstap zijn naar meer digitale vaardigheden.
Toegang tot het internet en de bijhorende digitale vaardigheden zijn cruciaal om te functioneren in een moderne maatschappij. En het aanleren van die vaardigheden is een verantwoordelijkheid van iedereen: van het onderwijs tot het middenveld, van de overheid tot, in dit geval, de banksector.
De digitalisering is een onomkeerbare maatschappelijke trend, en als financiële sector staan we klaar om de nodige steun en begeleiding te bieden om iedereen mee op de digitale trein te krijgen. Naast overleg en samenwerking met de overheid, houden wij in de toekomst ook graag de vinger aan de pols en werken we nog verdere initiatieven uit, in overleg met lokale besturen, consumenten-; senioren-; en welzijnsorganisaties.
