Geldezels: jongeren blijven een makkelijke prooi

Stay up to date with the latest measures from the financial sector

8 min Reading time

Febelfin bevraagt reeds enkele jaren jongeren naar hun ervaring met en kennis van ‘geldezels’. Een recent onderzoek uitgevoerd door het onderzoeksbureau Indiville in opdracht van Febelfin bevestigt nogmaals dat jongeren kwetsbaar blijven om te fungeren als geldezel. Ondanks de vele inspanningen om te sensibiliseren, zou nog steeds 6 op 10 jongeren die het aanbod krijgen om als geldezel op te treden hun bankkaart en pincode uitlenen en zijn/haar bankrekening ter beschikking stellen in ruil voor een vergoeding. De financiële sector blijft daarom inzetten op continue sensibilisering en bewustwording. 

IndiVille onderzoek, 1-18 maart 2024, op een representatief staal van de Belgische bevolking n: 2109 NL/FR enquêtes, leeftijd 16-79. Maximale foutenmarge: 2,1%

 

De rol van geldezels uitgelegd

 

Een geldezel is iemand die zijn bankrekening en/of bankkaart & pincode, bewust of onbewust, ter beschikking stelt van criminelen om geld wit te wassen. Vaak worden ze in de buurt aangesproken of via social media, e-mail of andere online platforms met de belofte om op een snelle en makkelijke manier geld te verdienen. 

Deze vorm van fraude stelt criminelen in staat om misdaadgeld dat werd verkregen via oplichting op de bankrekening van de geldezel te storten en het vervolgens af te halen of door te storten naar andere rekeningen. Op die manier blijven de criminele organisaties zelf onder de radar, terwijl de geldezel de ernstige gevolgen moet dragen. 

 

Juridische en bijkomende gevolgen

 

Het optreden als geldezel heeft aanzienlijke strafrechtelijke gevolgen. Aangezien er wordt meegewerkt aan het witwassen van geld en het plegen van fraude, riskeert de geldezel hoge boetes en andere straffen. Hij/zij zal mogelijks ook een schadevergoeding moeten betalen aan de slachtoffers van de oplichting. Bovendien zijn er ook andere gevolgen: de bank kan bijvoorbeeld een toekomstige lening of bankrekening weigeren en de geldezel loopt het risico om met een geplunderde rekening achter te blijven. 

Als we naar de cijfers van het onderzoek kijken, denkt 10% van de Belgische jongeren dat fungeren als geldezel niet strafbaar is en tast 15% hierover in het duister. Voor de totale Belgische bevolking bedragen deze percentages respectievelijk 4% en 9%. 

 
 

Slechtst 25% van de jongeren weet wat een geldezel is

 

38% van de bevolking weet precies wat een geldezel is en 26% heeft er al eens van gehoord. Bij de 16-30-jarigen, weet slechts 1 op de 4 wat het fenomeen geldezels juist inhoudt en heeft 30% er al eens van gehoord.

 
 

Jongeren geven gemakkelijk hun bankkaart met pincode af

 

4% van de Belgische bevolking zou zijn/haar bankkaart met pincode geven aan iemand die ze niet kennen. Onder de jongeren bedraagt dit aandeel 11%. Dit is een lichte verbetering ten opzichte van vorig jaar (17%).

 
 

Geldezel spelen blijft nog te aantrekkelijk

 

Volgens het onderzoek zou 3% van de Belgen al eens gevraagd zijn om geldezel te worden. 39% van zij die deze vraag kregen, accepteerde het aanbod. Bij de 16-30-jarigen ging 61% hierop in.

 
 
 

Dit is een verbetering ten opzichte van 2023 (77%), maar bevestigt nogmaals dat zij een zeer kwetsbaar doelwit vormen voor deze fraudevorm.

 
 

Als je geldezel wordt, ben je sowieso de pineut

 

Laten we eraan herinneren dat snel en makkelijk geld verdienen niet bestaat en altijd te mooi is om waar te zijn. Het is belangrijk voor jongeren om te onthouden dat ze nooit mogen ingaan op de vraag om hun bankrekening en pincode uit te lenen in ruil voor geld, ook niet als de vraag komt van iemand die ze kennen. De kans dat je als geldezel gepakt en gestraft wordt, is zeer groot. Door zoveel mogelijk jongeren te informeren hopen we de criminelen die geldezels ronselen zo veel mogelijk buiten spel te zetten. Zonder geldezels geraken ze namelijk ook niet aan het gestolen geld. Nu blijven de fraudeurs nog te veel buiten schot.

 

Blijvende sensibilisering en bewustwording

 

Febelfin zet in op een continue doelgerichte sensibilisering van jongeren en hun entourage. We zijn in dat kader aanwezig in scholen, op beurzen voor leerkrachten, social media, … met informatie over geldezels en geven regelmatig workshops op maat. Tijdens deze interactieve workshops komen jongeren te weten wat het fenomeen geldezels juist inhoudt en waarom het absoluut geen goed idee is om hun bankrekening en pincode uit te lenen in ruil voor geld.

We stellen ook verschillende soorten materiaal ter beschikking om de bewustwording van jongeren te verhogen: 

Meer te weten komen over geldezels en onze initiatieven? Neem dan zeker een kijkje op deze pagina